Zwolnienie dla taty na opiekę nad mamą dziecka to bardzo przydatna sprawa. Niewielu lekarzy w ogóle o tym informuje, a jest to prawo przysługujące ojcu dziecka, który będzie sprawował opiekę nad żoną/partnerką w połogu. Pomoc ojca dziecka w tych dniach może okazać się nieoceniona, a przy tym może z powodzeniem budować pozytywne doświadczenie porodu i pierwszych dni życia z noworodkiem. Zwolnienie dla ojca na opiekę nad żoną po porodzie obowiązuje w 2019 roku bez zmian.
Dlaczego warto wziąć takie zwolnienie
Te dodatkowe dwa tygodnie pomogą obydwojgu rodzicom wspólnie przystosować się do nowej roli. Nie ma znaczeni czy to pierwszy, drugi czy któryś z kolei poród – zwolnienie przysługuje każdorazowo.
Jeżeli jesteś przed porodem to tutaj pobierzesz moją listę wyprawkową do szpitala: Torba do porodu dla mamy
Co to znaczy “zwolnienie na członka rodziny”?
Sprawa bywa mylona ze zwolnieniem na opiekę nad dzieckiem. Jest to zupełnie błędne – takie zwolnienie przysługuje każdemu rodzicowi sprawującemu opiekę nad dzieckiem, natomiast “zwolnienie na innego członka rodziny” to faktycznie zwolnienie na członka rodziny nie będącym dzieckiem – o aspektach prawnych przeczytacie poniżej.
Kto może takie zwolnienie uzyskać?
Obiegowa opinia co do tego, że zwolnienie to przysługuje wyłącznie mężowi na żonę jest błędna. Na oficjalnej stronie ZUS, gdzie przeczytamy:
Zasiłek opiekuńczy przysługuje ubezpieczonemu zwolnionemu od wykonywania pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad: 3) innym chorym członkiem rodziny.
Za innego członka rodziny uważa się małżonka, rodziców, rodzica dziecka, ojczyma, macochę, teściów, dziadków, wnuki, rodzeństwo oraz dzieci w wieku ponad 14 lat – pod warunkiem, że pozostają oni z osobą sprawującą opiekę we wspólnym gospodarstwie domowym w okresie sprawowania opieki.
Źródło: Prawo do zasiłku opiekuńczego i okres przysługiwania
Jeżeli zatem usłyszeliście od pracownika opieki zdrowotnej, lub nawet od własnego lekarza prowadzącego ciążę, że partnerowi takie zwolnienie nie zostanie wystawione z powodów prawnych – zostaliście wprowadzeni w błąd! To, że czegoś nie dostaliście, nie oznacza, że to coś Wam nie przysługuje. Niewiedza to nie tylko domena “szarych ludzi”, ale także lekarzy i prawników, którzy nie zawsze czują się w obowiązku aktualizowania swojej wiedzy w zakresie praw pacjentów. Dlatego o swoje prawa i wiedzę musicie zadbać Wy.
Jeśli dalej Was nie przekonałam i potrzebujecie w tym celu dowodu namacalnego w formie “zeznań świadka” wrzucam wam tutaj fragment rozmowy z pracownikiem ZUS, znaleziony podczas przeszukiwania czeluści internetu:
„W odpowiedzi na zadane pytanie wyjaśniam, że można uzyskać opiekę na partnerkę, jeżeli ma wspólne dziecko z osobą składającą wniosek.”.
Źródło: Twojemu partnerowi przysługuje 14 dni wolnego po narodzinach dziecka! Nie daj się zwieść lekarzom
Aspekty prawne zwolnienia dla ojca na opiekę nad matką dziecka
W kwestiach bardzo formalnych ojciec dziecka ubiegał się będzie o zwolnienie lekarskie z tytułu opieki nad członkiem rodziny. Prostując też formalną kwestię nazewnictwa – nie jest to “chorobowe” – w tej sytuacji wypłacany jest zasiłek opiekuńczy, więc nie zostanie on wypłacony wraz z pensją, ale jako odrębny przelew z ZUS, a nie od naszego pracodawcy. Lekarz nie ma obowiązku takiego zwolnienia wystawić, jednak w tym przypadku ważna będzie nasza dobra argumentacja (parę słów o tym przeczytacie niżej w akapicie “Jak to wygląda w praktyce?”).
Jaka jest wysokość świadczenia?
Takie zwolnienie jest płatne w wymiarze 80% przysługującej pracownikowi w czasie obowiązywania zwolnienia pensji.
Komu przysługuje zwolnienie na żonę/partnerkę w połogu?
Zasiłek opiekuńczy przysługuje pod warunkiem, że nie ma innych członków rodziny mogących zapewnić opiekę. W praktyce będzie to oznaczało, że we “wspólnym gospodarstwie” nie przebywają osoby zdrowe i dysponujące czasem do stałego opiekowania się członkiem rodziny. Osoby mieszkające z Wami, które są w podeszłym wieku, chore, posiadające gospodarstwo rolne, czy odpoczywające po nocnej zmianie, a także dzieci poniżej 14 roku życia NIE MOGĄ sprawować opieki nad kobietą w połogu, tym samym ich przebywanie we wspólnym domu nie odbiera Wam prawa ubiegania się o to zwolnienie.
Co muszę zrobić, aby uzyskać zwolnienie na opiekę nad matką dziecka?
Aby takie zwolnienie uzyskać – mąż lub partner musi podać lekarzowi NIP swojego zakładu pracy, a następnie dopełnić firmowej papierologii, czyli donieść do pracodawcy (lub jeśli ma działalność gospodarczą prosto do ZUS’u) następujące świstki:
- zwolnienie lekarskie w związku z opieką (wypełnia lekarz),
- wypełnione oświadczenie do celów opieki na druku ZUS Z-15 (wypełnia partner) – znajdziecie je tutaj: Formularz Z-15B,
- skrócony akt urodzenia dziecka potwierdzający, że dziecko jest wspólne (co ponownie wskazuje na prawną możliwość uzyskania takiego zwolnienia przez partnera, a nie jak twierdzą niektórzy wyłącznie męża).
W jakim wymiarze może być przyznane zwolnienie
Zwolnienie na opiekę nad żoną lub partnerką może być przyznane w wymiarze do 14 dni ciągiem (oznacza to, że wliczamy w to weekendy, a nie tylko dni robocze). Jest to najczęstsza praktyka, ponieważ jest ona uzasadniona – kobieta potrzebuje opieki ciągłej, a nie przerywanej w weekendy. Zdarza się jednak, że mąż lub partner otrzymuje takie zwolnienie na krótszy okres czasu (3-4 dni), ponieważ to lekarz ma obowiązek ocenić jak długo kobieta po urodzeniu dziecka będzie takiej opieki potrzebowała. Są także sytuacje, gdzie lekarz wystawia takie zwolnienie pomijając weekendy, czyli na 14 dni roboczych, jest to jednak rzadko spotykana praktyka i trudna do wytłumaczenia w ZUS.
| Jak wybrać szpital do porodu <– o tym przeczytasz tu! |
Kto wystawia takie zwolnienie i jak je zdobyć?
Takie zwolnienie wystawić mogą 3 osoby: lekarz wypisujący nas ze szpitala, lekarz ginekolog prowadzący ciążę (na naszą prośbę) oraz lekarz rodzinny (ponieważ może on bez problemu ocenić, czy stan kobiety po porodzie wymaga sprawowania nad nią opieki).
Co jeśli lekarz nie chce wystawić zwolnienia na opiekę nad matką dziecka?
W przypadku kiedy zwolnienie dostajemy w szpitalu sprawa jest prosta. Jeśli szpital (a właściwie lekarz) odmawia jego wystawienia, zamiast kopać się z koniem, wystarczy powiedzieć o takiej potrzebie naszemu ginekologowi, który prowadził ciążę (w naszym przypadku właśnie ginekolog prowadzący wystawiał zwolnienie – dwukrotnie – przy obydwu ciążach). Zazwyczaj ubiegamy się więc o to zwolnienie od dnia, kiedy zakończy się dwudniowy urlop okolicznościowy dla ojca z okazji urodzenia dziecka. Ostatni na tej drodze jest lekarz rodzinny, który teoretycznie może wystawić zwolnienie na opiekę nad matką dziecka, ale rzadko się to zdarza.
Jak to wygląda w praktyce – na jakie problemy możecie napotkać ubiegając się o zwolnienie na żonę / partnerkę po porodzie?
Pomimo tego, że kobieta po porodzie rzadko wraca do całkowitej sprawności w dzień, na drodze do uzyskania rzeczonego zwolnienia może nam stanąć kilka przeszkód. W moim miejscu zamieszkania (Kraków) obiegowa opinia jest taka, że po cesarskim cięciu takie zwolnienie wystawia lekarz prowadzący ciążę, a nie szpital, natomiast po porodzie naturalnym szpital. Argumentacja takiego podejścia jest mglista. Opiera się na tym, że szpital wypisując pacjenta do domu po operacji niewerbalnie daje w ten sposób znać, że jest on w stanie samodzielnie w domu funkcjonować. Jest to bzdura, ponieważ osoby przewlekle chore i w podeszłym wieku np. karmione przez sondę do-żołądkową i przebywające wyłącznie w łóżku również swoich dni nie spędzają w szpitalu, pod stałą opieką pielęgniarek i lekarza… Ale tu znów – po co się kopać z koniem. Mąż poszedł do mojego ginekologa i otrzymał zwolnienie w pełnym wymiarze.
Kwestia nie przyznawania zwolnienia dla partnera (z powodu niebycia mężem) ma niewiele wspólnego z poszanowaniem naszych praw. Tutaj albo będziemy musieli znaleźć przychylnego lekarza, albo walczyć w bardziej formalny sposób – np. zgłosić sprawę do ZUS’u, lub zaprezentować lekarzowi zapisy prawne.
Poza tym, mimo że może brzmi to trochę skomplikowanie – w rzeczywistości takie nie jest. Po urodzeniu dziecka czeka nas spora dawka papierologii, dlatego nie warto w ogóle się tym przejmować. Sami wiecie, że w internecie ludzie najchętniej opisują to, co złego ich spotkało. My i nasi znajomi nie mieliśmy żadnych problemów w uzyskaniu takiego zwolnienia. Większym problemem było to, że nie wszyscy byli o nim informowani. Wiem jednak, że w zależności od miejsca różnie wygląda poszanowanie dla praw pacjenta i osoby ubezpieczonej. Uzbrojeni w nową wiedzę będziecie mogli skuteczniej walczyć o swoje.
Jeżeli jako rodzice szukacie skutecznych metod na zajmowanie się noworodkiem, zobaczcie co napisałam o chustonoszeniu: Chusta? Czemu nie!
Trzymajcie się, walczcie o swoje i powodzenia!
Sylwia
Uwielbiam pisać o tym co ważne dla mnie jako mamy. Zobacz, może i Ciebie to zaciekawi:
- Ostatnio pisałam także o tym kiedy i jak zacząć pranie noworodkowej wyprawki
- Jak przygotować starsze dziecko na pojawianie się rodzeństwa
- Napisałam też parę słów o tym w jaki sposób przygotować dziecko do pójścia do przedszkola
- Jak wygląda adaptacja przedszkolna okiem mamy i nauczycielki przedszkolnej
- A tutaj przygotowany przeze mnie ebook o planowaniu snu i karmienia noworodka
- Kilka słów o bezpiecznym śnie noworodka
Jeżeli spodobał Ci się ten artykuł to:
polub Matkiupadki na facebook
śledź nas na instagramie matkiupadki
zapisz się do newslettera – otrzymasz darmowy ebook o karmieniu i planowaniu snu noworodka oraz listę wyprawkową do szpitala w formacie pdf.
Bardzo mi pomożesz udostępniając ten post, lubiąc go na facebook i komentując. Jestem wciąż “malutkim” twórcą i to właśnie dzięki Twojej niewielkiej pomocy mogę dotrzeć z przydanymi informacjami do większego grona rodziców.
Jeśli nie wiesz czy warto się dzielić tym co piszę, sprawdź co piszę sama o sobie. Może mamy podobne podejście do życia 🙂
Skomentuj - włącz się do dyskusji
37 Responses
Super artykuł, bardzo pomocny.
Ile dni może lekarz się cofnąć żeby wypisać zwolnienie dla taty aby mógł się opiekować żoną po cesarce? czy może się cofnąć 3 dni wstecz? proszę o pomoc , pozdrawiam
W tej kwestii nie mam pewności, ale możliwe że tak jak przy wystawianiu standardowego L4 (to chyba jest 2 lub 3 dni)
Super artykuł, bardzo pomocny.
Ile dni może lekarz się cofnąć żeby wypisać zwolnienie dla taty aby mógł się opiekować żoną po cesarce? czy może się cofnąć 3 dni wstecz? pozdrawiam
Proszę jeszcze o informację, czy jest określony czas po wyjściu kobiety ze szpitala na uzyskanie takiego zwolnienia? Jeśli kobieta np. po tygodniu od wyjścia ze szpitala nadal nie czuje się dobrze, to czy możemy zwrócić się do lekarza prowadzącego o takie zwolnienie?
Zwolnienie nie musi być wystawione natychmiast po wyjściu kobiety że ze szpita. Można się po nie zgłosić do lekarza w każdej chwili (natomiast lekarz w szpitalu nie wystawi go już po wypisaniu pacjentki jeśli wrócimy po paru dniach).
Dziękuje za odpowiedź. Pozdrawiam i dziękuję za bardzo pomocny artykuł 🙂
Nie ma sprawy! I dziękuję za miłe słowa 🙂
Nie ma określonego czasu – wszystko w granicach rozsądku 🙂 Niektóre kobiety opuszczają szpital dopiero 2-3 tygodnie po porodzie, ale też tydzień od wyjścia ze szpitala może pojawić się dalsza potrzeba opieki.
W artykule jest informacja, że razem z wnioskiem trzeba dostarczyć też
skrócony akt urodzenia dziecka. Tylko że jest on wydawany dopiero po jakimś czasie. Jak zatem złożyć wniosek o zwolnienie nie mając tego dokumentu, w momencie gdy chcemy wykorzystać wniosek od razu po porodzie?
Wystarczą dokumenty otrzymane przy rejestracji dziecka w urzędzie.
PS zwolnienie nie musi być wystawione natychmiast po wyjściu kobiety że ze szpita. Można się po nie zgłosić do lekarza w każdej chwili (natomiast lekarz w szpitalu nie wystawi go już po wypisaniu pacjentki jeśli wrócimy po paru dniach).
Przed wypisem że szpitala najlepiej zadzwonić do swojego ginekologa który prowadził ciążę i poinformować go że ojciec dziecka przyjedzie po takie zwolnienie.
dziś wypełniałem dokumenty do ZUS, akt urodzenia nie był potrzebny. szpital wysłał już informację o narodzinach dziecka do ZUS
Dzisiaj właśnie mnie spotkało odmówienie przez lekarza pierwszego kontaktu wystawienia zwolnienia lekarskiego dla mnie na opiekę nad moją partnerka po cesarskim cięciu. Co gorsza do tego lekarza skierował mnie lekarz prowadzący ciąże zagrożoną przez 9 m-cy. Płacę składki ZUS od ponad 25 lat oraz pracuję w poważnej spółce skarbu państwa a spotkało mnie dzisiaj średniowiecze i zacofanie. Pani doktor twierdzi uparcie, że to nie moja żona i “mi się nie należy” udzielenie pomocy matce mojego dziecka, która nie może się schylić i obrócić bez bólu skrzywienia. A na koniec, kiedy już prawie dała się przekonać (tylko nie wiedziała jak to ugryźć – czytaj wypełnić formularz L4) zadzwoniła do swojej przełożonej i ta zakazała wystawienia. Reasumując – betonu nie da się tak prosto skruszyć.
Proponuję zgłosić sprawę do ZUS – beton kruszy się za pomocą młota.
beton tkwi właśnie w procedurach urzędowych. dziś właśnie wypełniałem wniosek do ZUS, w formularzu jest tylko rubryka małżonek/małżonka. Polskie Państwo dyskryminuje związki partnerskie.
Czy lekarz może wystawić zwolnienie lekarskie na opiekę nad żoną w połogu na raty? Na przykład: 5 dni, później na kolejne 5 dni, a następnie na 4 dni w sumie 14 dni. Wydaje się, że jest taka możliwość, ale czy są na to jakieś przepisy?
Z jakichś dziwnych powodów ten komentarz został do mnie przesłany dopiero dziś – szkoda, bo znam odpowiedź na to pytanie. Nie jest to możliwe i warto o tym pamiętać, ponieważ bywa, że lekarze chcą wystawiać zwolnienie np w wymiarze 3 dni (np ‘do końca tygodnia’), i niestety po tym czasie nie można wykorzystać pozostałej części zwolnienia. Jest to opieka ciągła nad żoną po porodzie, dlatego – co logiczne – nie można uznać że żona/partnerka potrzebuje pomocy we wtorek, potem 4 dni od 12-18 sierpnia, a potem w poniedziałek w grudniu 😉
Nie mam co do tego pewności – kiedyś otrzymałam informacje że to zwolnienie może byc wystawiane jedynie “ciągiem” więc jeśli dostaniemy je na 5 dni to reszta przepada. Nie mam jednak najmniejszej pewności co do tego, więc polecam zadzwonić na infolinię ZUSu – na 100% odpowiedzą na to pytanie zgodnie z prawdą.
Takie zwolnienie lekarskie powinien wystawić lekarz w szpitalu zajmujący się pacjentką – matką w połogu, ale lekarz/ka odsyła do lekarza rodzinnego (należy w takim przypadku interweniować u ordynatora, dyrektora lub rzecznika praw pacjenta). Ja grzecznie poszedłem do lekarza rodzinnego który spytał się mnie jak ma wystawić zwolnienie jak nie badał i nie widział nawet matki. W końcu zwolnienie wystawia ginekolog opiekujący się przyszłą matką przed porodem. Niewiedza lub celowe działanie lekarskie negujące takie zwolnienie jest porażająca.
Lekarz wystawił mi zwolnienie lekarskie na raty. Nic nie przepada. Możesz z 14 dni zrobić sobie trzy tygodnie.
Instytucje państwowe do których zwracałem się z pytaniem dotyczącym zwolnienia lekarskiego nad matką dziecka w połogu nie udzieliły mi odpowiedzi. W pracy twierdzili, że nie wiedzą nic na temat zwolnienia lekarskiego na opiekę nad żona w połogu i że mi się nie należy.
A to zwolnienie należy się również jeśli jesteśmy w związku nieformalnym, wtedy bierzemy zwolnienie na partnerkę – matkę dziecka, nie musicie być małżeństwem.
Dziecko powyżej 14 roku życia czyli moja 16- letnia córka ma obowiązek szkolny a nie sprawowania opieki nad mną . A ja rozumiem że to dyskwalifikuje mojego partnera do takiego zwolnienia
Nie dyskwalifikuje. Żadna kontrola z zusu nie przypisze dziecku które uczęszcza do szkoły konieczności opieki nad swoją matką w połogu. Jako osoba nieobecna przez wiele godzin nie może sprawować opieki.
Obecność obojga rodziców w pierwszych dniach życia dziecka to ważna sprawa..
Zgadzam się!
Ciekawy artykuł szczegolnie dla osob, starajacych sie o potomstwo. Wprowadza do uświadomienia sobie wielu kwestii .
Dziękuję 🙂